The exhibition Morus, at Galleri Apoteket in Roma Kungsgärd - Hanna Norrna (SE), Irini Gonou (GR) and Kleopatra Tsali (GR)

Morus is a collaborative project between the artists Hanna Norrna (SE), Irini Gonou (GR) and Kleopatra Tsali (GR). 

The project explores artistic, social, historical and ecological dimensions of silk. It begins with domestic sericulture - as the artists breed silkworms on small scale, in their homes in Gotland, in Naxos and in Athens. In parallel to sericulture, the artists investigate local silk productions in the past and in the present. 

On Gotland, plantations of tens of thousands of mulberry trees were established between 1830-1850, on initiative of the Society of Domestic Sericulture. Women of the aristocracy produced silk on their own farms, and a group of women on the edges of society were trained by Elisabeth (Blessell) Kahl, to work within the silkworm-breeding at an institution called Arbetshuset in Visby. The origins of the Gotlandic silk productions lead to the Middle Ages, when the first mulberry trees were brought to the island with monks from southern Europe. 

The exhibition Morus, at Galleri Apoteket in Roma Kungsgärd, presents a number of individual artworks, as reflections on the themes of metamorphose, moulting, silk mythology and ceremonies of change. 

Roma Kungsgard is a site where mulberry trees were grown in orangeries during the 18th century. The gallery space used to be a pharmacy, which links the artists to the women who used herbs and threads with medical purposes, and the accusations against them during the witch trials in Visby 1705. 

The artists cooperate with the Agricultural University of Athens, as a scientific partner and educator. In September 2023, the Morus project will travel to northern Greece, to be exhibited at the Ethnological Museum of Thrace in Alexandroupoli, and the Silk Museum of Soufli (PIOP). With support of the Swedish Arts Grants Committee.

Warmly welcome to the exhibition Morus

July 19 - August 6, 2023

Galleri Apoteket, Roma Kungsgård

Opening hours: Mon-Sun 10-18

Blessellska gården

Fårö Lauter

July 15 11.00-16.00

Galleri Apoteket

Roma Kungsgård

July 22 11.00-16.00

Botaniska trädgården

Visby

July 20 11.00-16.00

Welcome to take part in thread-workshops at 3 different locations! Learn how

to spin thread from broken silk cocoons, from the artists own productions.

The workshops are free of charge and open for the public to join.

For more information, contact: hannanorrna@gmail.com

Το Morus είναι ένα συνεργατικό πρότζεκτ μεταξύ των εικαστικών Hanna Norrna (Σουηδία), Ειρήνη Γκόνου (Ελλάδα) και Κλεοπάτρας Τσαλή (Ελλάδα). Η ομάδα διερευνά τις καλλιτεχνικές, κοινωνικές, ιστορικές και οικολογικές διαστάσεις του μεταξιού. Ξεκινά με την οικιακή σηροτροφία. Οι καλλιτέχνιδες εκτρέφουν μεταξοσκώληκες σε μικρή κλίμακα, στα σπίτια τους στο Gotland, στη Νάξο και στην Αθήνα. Παράλληλα με τη σηροτροφία, οι καλλιτέχνιδες προσπαθούν να επεκτείνουν και να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους σε καθετί σχετικό με την τοπική παραγωγή μεταξιού στο παρελθόν και στο σήμερα. 

Η δομή του πρότζεκτ ακολουθεί τον κύκλο της ζωής των μεταξοσκωλήκων. Όταν οι μεταξοσκώληκες βγαίνουν από τα κουκούλια τους, οι καλλιτέχνιδες αρχίζουν να επεξεργάζονται τα νήματα, να υφαίνουν, να δημιουργούν έργα, να διοργανώνουν συζητήσεις και εργαστήρια. Στο Gotland φυτεύτηκαν δεκάδες χιλιάδες δέντρα μουριάς, μεταξύ 1830 και 1850, με πρωτοβουλία της Εταιρείας Οικιακής Σηροτροφίας. 

Οι γυναίκες της αριστοκρατίας παρήγαγαν μετάξι σε δικές τους φάρμες ενώ μια ομάδα περιθωριοποιημένων γυναικών εκπαιδεύτηκε από την Elisabeth (Blessell) Kahl, για να εργαστεί στο πλαίσιο της εκτροφής μεταξοσκώληκα σε ένα ίδρυμα που ονομαζόταν Arbetshuset στο Visby. Η παραγωγή μεταξιού στο Gotland μας οδηγεί πίσω στον Μεσαίωνα, όταν οι πρώτες μουριές μεταφέρθηκαν στο νησί από μοναχούς από τη νότια Ευρώπη. 

Η έκθεση Morus, στην γκαλερί Apoteket στο Roma Kungsgård, παρουσιάζει μια σειρά από έργα τέχνης, ως προβληματισμούς πάνω στα θέματα της μεταμόρφωσης, της έκδυσης, της μυθολογίας του μεταξιού, των τελετών της αλλαγής. Το Roma Kungsgård είναι μια τοποθεσία όπου καλλιεργούνταν μουριές σε θερμοκήπια κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα. 

Ο χώρος της γκαλερί ήταν κάποτε φαρμακείο, γεγονός που συνδέει τις καλλιτέχνιδες με τις γυναίκες που χρησιμοποιούσαν βότανα και κλωστές για ιατρικούς σκοπούς και οι οποίες θεωρήθηκαν ύποπτες για άσκηση μαγείας και δικάστηκαν με αυτή την κατηγορία στο Visby το 1705. Το Σουφλί έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην παραγωγή μεταξιού στην Ελλάδα από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν πλέον εισήχθησαν οι συνθετικές ίνες. Σήμερα, τα ερείπια των παλαιών εργοστασίων συνυπάρχουν στους ίδιους χώρους με τις σύγχρονες εγκαταστάσεις. 

Το Σουφλί είναι ένας πολυπολιτισμικός τόπος πολύ κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία και την Τουρκία, έτσι ώστε να αποτελεί σημείο συνάντησης και συμβίωσης διαφόρων εθνοτικών ομάδων. Η μεταξουργία μπορεί να θεωρηθεί ως ένας κοινός τόπος, όπου άτομα από διαφορετικές κοινότητες μπορούν να μοιραστούν τις ιστορίες τους με αφορμή το μετάξι. 

Η ομάδα Morus θα ταξιδέψει στο Σουφλί το φθινόπωρο του 2023 για να εξερευνήσει τις αφηγήσεις γύρω από το μετάξι: οι γυναίκες που εργάζονταν στο εργοστάσιο μεταξιού, οι νεαρές γυναίκες που εργάζονται εκεί τώρα, η ιστορία της ιερής μουριάς 600 ετών που φυτρώνει μέσα σε έναν μουσουλμανικό ναό (Ο Τεκές της Ρούσσας) σε ένα πομακικό χωριό, τα σπίτια των οικογενειών που εξακολουθούν να έχουν ένα ιδιαίτερο δωμάτιο, το λεγόμενο «κουκουλόσπιτο», για να εκτρέφουν μεταξοσκώληκες, όλα αυτά είναι στοιχεία που δείχνουν την ύπαρξη μιας ισχυρής κουλτούρας μεταξιού στην περιοχή. Οι καλλιτέχνιδες συνεργάζονται με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ως επιστημονικό εταίρο και εκπαιδευτικό σύμβουλο. 

Τον Σεπτέμβριο του 2023, το εγχείρημα Morus θα ταξιδέψει στη βόρεια Ελλάδα, για να εκτεθεί στο Εθνολογικό Μουσείο Θράκης στην Αλεξανδρούπολη και στο Μουσείο Μεταξιού στο Σουφλί (ΠΙΟΠ), με την υποστήριξη του Swedish Arts Grants Committee.