Συνέντευξη: Χάρης Τσέβης

1. Τα ψηφιδωτά είναι μια αρχαία τέχνη χιλιάδων ετών. Τι είναι αυτό που σε γοήτευσε αρχικά σε αυτή τη μορφή τέχνης και στη συνέχεια σε ώθησε στη δημιουργία των περίφημων ψηφιακών μωσαϊκών-ψηφιδωτών σου;
 
Ειλικρινά δε θυμάμαι. Ήταν πολλά χρόνια πριν. Πάντα με γοήτευαν τα περίπλοκα, γεμάτα λεπτομέρεια έργα. Πάντα με έλκυε ο μικρόκοσμος. Οι εικόνες από το μικροσκόπιο, οι μεγάλες μεγεθύνσεις στις οποίες ανακάλυπτες ένα νέο τοπίο σε μια συνηθισμένη επιφάνεια και βέβαια οι πρώτες εκείνες ψηφιακές εικόνες. Τα computer graphics των αρχών των 80s. Τα halftone των fax και η pixel art.
Ίσως για όλη αυτή την έλξη στην πολυπλοκότητα να ευθύνεται η μυωπία μου. Δεν βλέπω καλά κι ό,τι έχει λεπτομέρεια προκαλεί ακόμη περισσότερο την όρασή μου. 
Η ουσία είναι πως κατάλαβα πολλά χρόνια πριν πως όλη η φύση είναι ένα μωσαϊκό. Οτιδήποτε είναι φτιαγμένο από άπειρά άλλα μικρότερα στοιχεία που με τη σειρά τους είναι φτιαγμένα από άλλα κ.ο.κ. Αυτή η αέναη σχέση του όλου με το μέρος είναι κάτι εξαιρετικά γοητευτικό. Αλλά και πολύ σημαντικό. 
Αργότερα, όταν σπούδαζα ήρθα σε επαφή με τη σχολή της Gestalt. Σε αυτή ο πρώτος νόμος είναι πως «το όλον είναι λαμπρότερο της απλής απαρίθμησης των μερών». Η Gestalt δηλαδή εξηγεί πως κάθε ομάδα, κάθε σύνολο, κάθε σύνθεση καταφέρνει να ξεπερνάει την απλή πρόσθεση των μονάδων που την αποτελούν. Γίνεται κάτι πιο δυνατό. Μια μελωδία γίνεται πιο σημαντική από το απλό σύνολο από νότες. Κάθε πίνακας πιο δυνατός από τις πινελιές που τον έφτιαξαν. Κάθε μωσαϊκό κάτι πιο λαμπρό από τις ψηφίδες του. Αυτή η ιδέα με κυριάρχησε. Βρήκα εφαρμογές της σε κάθε έκφραση της ζωής και της τέχνης. Κάπως έτσι αφιέρωσα τόσα χρόνια σε αυτή.
 


 

2. Ποια είναι η θεματολογία της έκθεσης που θα παρουσιάσεις στο κοινό της Λευκωσίας, από που αντλείς την έμπνευσή σου και τι μηνύματα ή συναισθήματα θέλεις να περάσεις στο κοινό που θα την επισκεφτεί;

Η έκθεση έχει τίτλο Endless Summer και είναι μια σειρά από 20κάτι ψηφιακά μωσαϊκά που φιλοτέχνησα τα τελευταία 3 χρόνια που ζώ στην Κύπρο. Η ιδέα είναι εκείνη του ατελείωτου καλοκαιριού. Μιας εποχή που είναι η πιο ζεστή, η πιο λαμπρή, η πιο ανέμελη, η πιο ευτυχής. Ή τουλάχιστον έτσι προβάλλεται. Είναι όμως;
Στην ουσία πρόκειται για μια ωδή σε μια συναισθηματική ουτοπία. Στην προσδοκία των καλοκαιρινών διακοπών ως μια ιδανικής κατάστασης, που εικονογραφείται μέσα από εικόνες παρμένες από ρετρό διαφημίσεις. Το καλοκαίρι είναι για μένα ό,τι το Αιγαίο για τον Ελύτη. Ένας χωροχρόνος που συμβαίνουν τα πάντα. Ή που θα έπρεπε να συμβούν. Μια εξιδανικευμένη περίοδος όπου θα έπρεπε να έχουμε φορέσει ένα χαμόγελο και να νιώθουμε παιδιά. 
Ζώντας στην Πάφο, ένα θέρετρο με τουρισμό ολον τον χρόνο και με πάνω από 9 μήνες έντονη ηλιοφάνεια, έχω τη δυνατότητα να παρατηρώ καθημερινή τον κόσμο που κάνει διακοπές. Βλέπω τα ζευγάρια, τις οικογένειες, τις παρέες, τους μοναχικούς ανθρώπους. Βλέπω τι φωτογραφίζουν, τι προσπαθούν να υποδυθούν. Σκέφτομαι πως ακολουθούμε όλοι μια σειρά πρότυπα. Μια ευτυχία που θα έπρεπε να νιώθουμε μιας είμαστε διακοπές. Και την αποτυπώνω. Τη συνθέτω με κομμάτια από διαφημίσεις κι εφήμερα. Και θέλω να την αφήσω εκεί για να κρίνει την ειλικρίνια και την ποιότητά της ο θεατής.



3. Σύμφωνα με τον Charles Pierre Baudelaire, «Το εφήμερο, το φευγαλέο, το τυχαίο είναι το ένα μισό της τέχνης, ενώ το άλλο μισό είναι το αιώνιο και το αμετάβλητο». Τι είναι αυτό που εσύ επιδιώκεις μέσα από την τέχνη σου και ποια είναι τελικά τα χαρακτηριστικά της που την κάνουν να ξεχωρίζει;

Φοβάμαι πως δεν έχω μια απάντηση. Για μένα η τέχνη είναι επάγγελμα αλλά και τρόπος ζωής. Αυτή με ζει και άρα την ασκώ καθημερινά για βιοπορισμό. Ταυτόχρονα είναι μια πνευματική ανάγκη. Θέλω να εκφράζομαι και να επικοινωνώ. Και ο δίαυλος της τέχνης είναι αυτός που είχα από μικρός. Ο Baudelaire είχε δίκιο. Όλα αυτά είναι μέσα στην τέχνη. Και το εφήμερο και το αιώνιο. Άρα η τέχνη είναι δεμένη στο μοναδικό κεφάλαιο που έχουμε που είναι ο χρόνος. Ζει και καταναλώνεται μαζί του. Όπως η ζωή μας.

4. Οι δημιουργίες σου φαίνεται να ισορροπούν ανάμεσα στον στρουκτουραλισμό (structuralism), την ανάλυση δηλαδή των εννοιών και των εικόνων ως υποσύνολο ενός ευρύτερου συνόλου που αλληλοπροσδιορίζονται όμως με βάση κάποιους κανόνες, κατά την έννοια της δόμησης και της ψυχολογίας της Gestalt, που θεωρεί ότι το σύνολο είναι διάφορο από το άθροισμα των επιμέρους στοιχείων του. Πως τα καταφέρνεις να συνδυάζεις αυτές τις δυο αντίθετες φιλοσοφίες;
Δεν ξέρω αν τα καταφέρνω. Ουσιαστικά δεν προσπαθώ να καταφέρω κάτι άλλο από το να πω με ειλικρίνεια ό,τι σκέφτομαι. Και σκέφτομαι μεγαλόφωνα. Μιλάω οπτικά, σχεδιάζω παρορμητικά. Προσπαθώ να καταγράψω όσο πιο ειλικρινώς γίνεται το πως νιώθω. Φυσικά ξέρω πως όσο αυθόρμητος και αν θα ήθελα να είμαι στην ουσία προδίδω την καταγωγή και τη φύση μου. Και σε αυτή ενυπάρχει ο σχεδιαστής που σπούδασε τη Gestalt και τον ορθολογισμό αλλά γνωρίζει και τα όριά τους.

5. Πολλά από τα έργα σου διακρίνονται για την Νεο-φουτουριστική (Neo-futurism) τους σύνθεση και αισθητική. Αυτό είναι απλά το αποτέλεσμα μιας καλλιτεχνικής αναζήτησης ή εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο που ο γνωστός σχεδιαστής Vito Di Bari όρισε σε σχέση με το Νεο-φουτουριστικό του όραμα ως «μια διασταυρούμενη επικονίαση ανάμεσα στην τέχνη, τις τεχνολογίες αιχμής και τις ηθικές αξίες που συνδυάζονται για να δημιουργήσουν μια ολοένα και υψηλότερη ποιότητα ζωής»;
 
Ο φουτουρισμός είναι ίσως το μόνο κίνημα του οποίου δηλώνω αιώνιος οπαδός. Οι φουτουριστές ήταν οι επαναστάτες της βιομηχανίας και οι πρώτοι που πρόβαλαν την τεχνολογική πρόοδο ως μια γνήσια καλλιτεχνική ποιότητα. Όμως δεν είναι μόνο η ιδεολογική πλευρά του φουτουρισμού που με εκφράζει ακόμη και πολιτικά. Είναι και το πρώτο σκέλος της υπόθεσής σας απολύτως αληθές για τη δουλειά μου. Πράγματι η αναζήτηση και ο πειραματισμός με έπεισε πως εκείνα τα μορφολογικά και μεθοδολογικά στοιχεία που ενυπάρχουν στον φουτουρισμό, όπως ο κυβισμός, η έκφραση της κίνησης και της τρίτης και τέταρτης διάστασης είναι ιδέες αξεπέραστες που οπλίζουν έναν καλλιτέχνη να δώσει βάθος στο έργο του και να ανοίξει έναν ολόκληρο κόσμο στους θεατές του. 

Aggeliki MK Athanasiadi | Αγγελική ΜK Αθανασιάδη
Graphic Designer | aggeliki.mk@gmail.com
"Πολίτης της Κυριακής" | "Παράθυρο" 04.11.18 

#Γραφιστορίες #139