Εξωστρέφεια και Design

Κάθε φορά που επιστρέφω από ένα ταξίδι μου στο εξωτερικό, από την Ευρώπη κατά κύριο λόγο, αντιλαμβάνομαι ότι τα ίδια ερωτήματα γυρίζουν στο μυαλό μου, όπως ακριβώς και την προηγούμενη φορά. Γιατί εκεί; και όχι εδώ! Γιατί εκείνοι; και όχι εμείς! Μπορεί να λέμε σε κάποιον χαριτολογώντας, ότι αν δεν του αρέσει ο καιρός στην Κύπρο τότε αρκεί να περιμένει δέκα λεπτά και αυτός θα αλλάξει, όμως η συχνή και πολλές φορές απρόβλεπτη εναλλαγή από βροχή σε ήλιο και από ήλιο σε βροχή δεν προμηνύει απαραίτητα το τέλος του Χειμώνα και την έλευση της Άνοιξης. Πόσο δηλαδή απέχει το “εκεί” από το “εδώ”, το “σήμερα” από το “χθες” ή το “αύριο”; Αν ρωτούσα τον Μίλτο, το πιθανότερο θα ήταν να μου απαντούσε πως το μόνο σίγουρο σε αυτό το σύμπαν που ζούμε είναι το χωροχρονικό συνεχές. Αν αυτό είναι αληθές, ένας Θεός ξέρει μόνο, τότε γιατί η Άνοιξη του Κυπριακού design δεν είναι σήμερα, εδώ, τώρα μια πραγματικότητα;

Η εύκολη και αβίαστη απάντηση θα ήταν πως αποτελεί συνεπακόλουθο της οικονομικής κρίσης. Η αφοριστική όμως αυτή υπεραπλούστευση σίγουρα δεν αρκεί για να περιγράψει πλήρως την πραγματικότητα. Η οικονομική κρίση απλά έφερε στην επιφάνεια ένα πρόβλημα που προϋπήρχε. Οι βασικοί παράγοντες που έχουν διαμορφώσει τη κατάσταση που βιώνουμε σήμερα σε σχέση με τη βιομηχανία της οπτικής επικοινωνίας στη Κύπρο θα πρέπει να αναζητηθούν αλλού.

Η καθημερινότητα ενός σχεδιαστή οπτικής επικοινωνίας τον βρίσκει μέσα από πλήθος δυσκολιών, να προσπαθεί να υπηρετήσει ένα επάγγελμα που δεν έχει καμία ουσιαστική νομική ή συντεχνιακή υπόσταση. Ενώ στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου οι επαγγελματίες του χώρου οργανώνονται, συμμετέχουν στα κοινά, διεκδικούν και κατοχυρώνουν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα, εδώ ο κλάδος διάγει περίοδο χειμερίας νάρκης. Τα αποτελέσματα αυτής της αδράνειας είναι πολλαπλά. Από τη μία οι εν δυνάμει πελάτες δεν γνωρίζουν το αντικείμενο της δουλειάς ενός γραφίστα ενώ από την άλλη οι ίδιοι οι επαγγελματίες αδυνατούν να διεκδικήσουν, τα έτσι κι αλλιώς, μη κατοχυρωμένα δικαιώματα τους. Σε αντίθεση, είναι πάγια τακτική των οργανωμένων επαγγελματικών ενώσεων του εξωτερικού η υλοποίηση δράσεων με στόχο την ενημέρωση όχι μόνο των μελών τους αλλά και του ευρύτερου κοινού σχετικά με αξία της ορθής οπτικής επικοινωνίας.

Ένα δεύτερο αλλά εξίσου σημαντικό πρόβλημα έχει να κάνει με τον επαγγελματικό προσανατολισμό και τη σύνδεση με την αγορά εργασίας. Το επίπεδο της παρεχόμενης εκπαίδευσης από τα ιδιωτικά αλλά και τα κρατικά πανεπιστημιακά ιδρύματα είναι αναμφίβολα αρκετά υψηλό όμως οι απόφοιτοι των διαφόρων κλάδων που σχετίζονται με την οπτική επικοινωνία έρχονται αντιμέτωποι με μια κορεσμένη αγορά εργασίας. Στατιστικά το μεγαλύτερο ποσοστό των εν λόγω πτυχιούχων αδυνατούν να βρουν εργασία στον τομέα τους και είτε υποαπασχολούνται, είτε εγκαταλείπουν οριστικά την ιδέα να εργαστούν ως γραφίστες. Δεν είναι μικρό το ποσοστό εκείνων που ξεκινούν να σπουδάσουν γραφικές τέχνες χωρίς ουσιαστικά να έχουν επίγνωση των ειδικών απαιτήσεων και των δυσκολιών του εγχειρήματος τους.

Ίσως όμως το σημαντικότερο πρόβλημα για το οποίο είναι επιτακτική η εξεύρεση μιας αξιόπιστης λύσης, είναι αυτό της εσωστρέφειας. Αυτή δεν έχει να κάνει μόνο με τις συμπεριφορές μεμονωμένων ανθρώπων, αλλά με τον κλάδο ως σύνολο, από τις μεγάλες διαφημιστικές εταιρίες μέχρι τους μεμονωμένους freelancer. Σε μία τοπική αγορά εκ των πραγμάτων μικρή που έχει να αντιμετωπίσει και άλλα προβλήματα, όπως αυτά της ρευστότητας ή της φερεγγυότητας, η εσωστρέφεια οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στη συρρίκνωση. Με τα μέσα που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία, η παγκόσμια εμπορική σκακιέρα είναι πλέον προσβάσιμη από κάθε σημείο της Γης και από κάθε επαγγελματία. Η εξωστρέφεια είναι ο μόνος ενδεδειγμένος δρόμος που θα πρέπει να ακολουθηθεί για να μπορέσουμε κάποια στιγμή όχι απλά να μιλάμε για την Άνοιξη του design στο νησί μας αλλά να τη ζούμε παράλληλα.

Aggeliki MK Athanasiadi | Αγγελική ΜK Αθανασιάδη

Graphic Designer | aggeliki.mk@gmail.com

"Πολίτης της Κυριακής" | "Παράθυρο" 21.06.15

#Γραφιστορίες #038