Από τον Mark Twain στον Erich Fromm

Αν η ζωή σου ήταν ταινία, ποια θα ήταν αυτή; και αν ήταν βιβλίο, ποιο νομίζεις ότι θα σου ταίριαζε καλύτερα; Ακόμα θυμάμαι αυτό το παιχνίδι ερωτήσεων από τα χρόνια που σπούδαζα Γραφιστική στην Αθήνα. Ίσως να ήταν η ανάγκη εσωτερικής αναζήτησης, ίσως πάλι ο άπλετος ελεύθερος χρόνος ή ακόμα και η ψυχαναλυτική διάθεση της μετεφηβικής ηλικίας που μας έκαναν να αφιερώνουμε ώρες ατελείωτες στα παιχνίδια αυτά. Οι απαντήσεις; πολλές και διαφορετικές, ανάλογα με τη διάθεση, τον χώρο ή το χρόνο, ή ακόμα και την εκάστοτε παρέα. Αργότερα, βγαίνοντας στην αγορά εργασίας και βλέποντας την πραγματικότητα υπό άλλη οπτική γωνία οι απαντήσεις άρχισαν να γίνονται πιο σαφείς.

Από τον μικρό ήρωα του Μαρκ Τουέιν, Χάκλμπερι Φιν, που ήθελε περισσότερο να είναι ελεύθερος παρά “πολιτισμένος”, περάσαμε από τα ανέμελα χρόνια των σπουδών σε αυτά της αναζήτησης της πρώτης εργασίας. Από την μια ο απέραντος και μαγευτικός Μισισιπής, η αναζήτηση της περιπέτειας και της ελευθερίας και από την άλλη τα υγρά και ανήλιαγα στενά του Λονδίνου της Βικτωριανής εποχής και ο Όλιβερ Τουίστ του Κάρολου Ντίκενς. Η αρχή δεν είναι ποτέ εύκολη. Γραφίστας; τι είναι αυτό; Να σε δηλώσω υπάλληλο γραφείου καλύτερα! ... και κάθε Τετάρτη να καθαρίζεις και το WC όπως οι άλλες κοπέλες του γραφείου. Όμως ο Όλιβερ Τουίστ είχε μέσα του τα στοιχεία που κάνουν έναν καλόν και τίμιο άνθρωπο, γι' αυτό και μετά από πολλές περιπέτειες ο αγώνας του τελικά αμείφθηκε.

Ωριμάζοντας όμως ως άνθρωπος μαζί με πολλά άλλα που αλλάζεις είναι και η θεματολογία, το περιεχόμενο, των βιβλίων που διαβάζεις. Έχει έρθει πια η ώρα για να κάνεις το μεγάλο βήμα, να περάσεις από το ταπεινό, για κάποιους, τυπογραφείο στη μεγάλη κατηγορία. Από υπάλληλος γραφείου, με επαυξημένα καθήκοντα υγιεινής, σε junior graphic designer σε διαφημιστική εταιρία. Από τους ήρωες του Ντίκενς και του Μαρκ Τουέιν στο τοξικό τρίο του Jean-Paul Sartre στο έργο του “No Exit” (Huis Clos). Τι και αν στην αγγελία έγραφε Bachelor, Master, graphic design, Web design and development, UX, UI και άλλα 15 αρκτικόλεξα, στην πραγματικότητα εννοούσε φωτοτυπίες, καφέδες, ξεγυρίσματα και άλλες 20 μικροαγγαρείες εκτός προγράμματος. Δεν πειράζει όμως, αρκεί που έχεις περάσει τη μεγάλη πόρτα. Η οργάνωση, η πολυτέλεια, το κλίμα, οι συνάδελφοι, τι άλλο θα μπορούσες να ζητήσεις; Λεφτά ίσως, να πληρωθείς τις 200 ώρες υπερωρίας του τελευταίου ... μήνα, να σου λένε καλημέρα το πρωί, σεβασμό, ειλικρίνεια, εκτίμηση. Θα έπρεπε να το περιμένεις, εξάλλου το είχε γράψει και ο αγαπημένος σου συγγραφέας, ο Sartre, "L'enfer, c'est les autres".

Και μετά τον αέναο οντολογικό αγώνα για να δεις τον εαυτό του ως μία οντότητα στον κόσμο της συνείδησης των άλλων, μετά τον Sartre δηλαδή, έφτασε η ώρα του Freelancer, η ώρα να περάσεις από τη Γαλλική υπαρξιακή διανόηση στη Γερμανική κοινωνιολογική φιλοσοφία του Erich Fromm. Το μνημειώδες έργο του, “Ο φόβος μπροστά στην ελευθερία”, με θέμα τη σχέση ανθρώπου και ελευθερίας στο σύγχρονο κόσμο και το ερώτημα εάν πράγματι είμαστε ελεύθεροι ή όχι έρχεται στο μυαλό του “ελεύθερου” επαγγελματία κάθε φορά που συναλλάσσεται με κάποιον πελάτη ή με τις υπηρεσίες του κράτους. Ελεύθερος χρόνος, ελευθερία επιλογών, ελεύθερη βούληση και άλλα “όνειρα θερινής νυκτός” σε κάνουν να αναρωτιέσαι πόσο free είσαι τελικά ως freelancer; Και μετά από αυτό τι; Το ευχάριστο είναι ότι η βιβλιοθήκη σου έχει ακόμα πολλά βιβλία για να διαβάσεις και η ζωή πολλές περισσότερες εικόνες για να εμπνευστείς. Για μια ζωή ήσουν γραφίστας, οι προκλήσεις και οι σχεδιασμοί για το μέλλον δεν σε φοβίζουν. Όπως χαρακτηριστικά έλεγε και ο σπουδαίος Ιταλός γραφίστας Μάσιμο Βινιέλι “Αν μπορείς να σχεδιάσεις ένα πράγμα, μπορείς να σχεδιάσεις τα πάντα”. 

Aggeliki MK Athanasiadi | Αγγελική ΜK Αθανασιάδη

Graphic Designer | aggeliki.mk@gmail.com

"Πολίτης της Κυριακής" | "Παράθυρο" 28.06.15

#Γραφιστορίες #039