Συνέντευξη | Σπύρος Δρακάτος

Ο Σπύρος Δρακάτος ασχολήθηκε με τη γραφιστική, επειδή, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει και ο ίδιος, κάποια στιγμή του φάνηκε ως καλή ιδέα. Μετά τις σπουδές του σε Αθήνα και Λονδίνο, γύρισε στην πατρίδα, αποφασισμένος να αλλάξει τον κόσμο μέσω του graphic design. Η Τόνια Αυγουστάκη σπούδασε οπτική επικοινωνία και εργάζεται στο χώρο του branding και της οπτικής επικοινωνίας εδώ και 18 χρόνια. Τα τελευταία 10 χρόνια έχουν δημιουργήσει το SPIR.TO ένα online δημιουργικό γραφείο με συνεργάτες και πελατολόγιο από όλο τον κόσμο.
 

Σπύρο, υπηρετώντας στον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αφιέρωσες μεγάλο μέρος της καριέρας σου για να πείσεις, όπως αναφέρεις στο βιογραφικό σου, την επερχόμενη γενιά νέων γραφιστών ότι “η οπτική επικοινωνία δεν έχει να κάνει μόνο με όμορφες εικόνες”. Τι θα όριζες λοιπόν ως “οπτική επικοινωνία” και ποιος θεωρείς ότι είναι ο σκοπός της;
 

Το μεγαλύτερο μέρος των ερεθισμάτων που δεχόμαστε από το περιβάλλον μας είναι οπτικά. Αυτά τα ερεθίσματα δημιουργούν τις εντυπώσεις και τις προσδοκίες μας για τα πράγματα που συμβαίνουν γύρω μας. Στην πραγματικότητα η οπτική επικοινωνία έχει να κάνει με ό,τι τα μάτια μας βλέπουν και ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται, από τον τρόπο που κάποιος περπατάει μέχρι το χρώμα που επιλέγει για το αυτοκίνητό του. Η εμπορική μεριά αυτής της συνθήκης είναι αυτό που ονομάζουμε Σχεδιασμός Οπτικής Επικοινωνίας. Το πως μπορούμε να διαχειριστούμε και να ελέγξουμε τα ερεθίσματα αυτά έτσι ώστε κατ’ επέκταση να ελέγξουμε τον τρόπο που οι άνθρωποι δέχονται την πληροφορία και καταναλώνουν τα προϊόντα. Σίγουρα οι όμορφες εικόνες βοηθούν, αλλά σε μια εποχή που φαίνεται να έχουμε απομυθοποιήσει πολλά από τα ερεθίσματα του παρελθόντος, είναι χρήσιμο να αναζητούμε νέους τρόπους που λειτουργούν στην ανθρώπινη συνείδηση.


 
Σήμερα, αρκετά χρόνια μετά, από την πορεία σου ως καθηγητής, σου πιστεύεις ότι κατάφερες να περάσεις το “μήνυμα” στους σπουδαστές σου;
 
Το αντικείμενο της δουλειάς μας είναι κατά βάση δημιουργικό και δεν μπορεί να μεταφερθεί σαν στείρα γνώση από τον ένα σχεδιαστή στον άλλο. Αυτό που κάνω πάντα όταν προσπαθώ να μεταλαμπαδεύσω το πάθος που έχω για το design σε άλλους, είναι να τους δείξω το όνειρο του να επηρεάζεις την σκέψη και την αισθητική των άλλων. Για κάποιους το όνειρο ανοίγεται μπροστά τους, έτοιμο να το φτάσουν και να το κάνουν πραγματικότητα, ενώ για κάποιους άλλους παραμένει μια δισδιάστατη, ασπρόμαυρη εικόνα που ενώ την βλέπουν, δεν μπορούν να την χρησιμοποιήσουν. Αυτό που κατάλαβα μέσα στα χρόνια της διδασκαλίας, και από τις δυο μεριές του θρανίου/σχεδιαστηρίου, είναι ότι όταν τα μάτια του εκπαιδευτικού λάμπουν από το πάθος για το αντικείμενό του, έχει περισσότερες πιθανότητες, να κάνει το όνειρο να ζωντανέψει στα μάτια των σπουδαστών του.
 

“Branding Vs Design” ήταν ο τίτλος της διάλεξης που έδωσες στο 3ο Συνέδριο Σχεδιαστών Οπτικής Επικοινωνίας, Graphic Stories Cyprus. Ποιος ο ρόλος του branding και ποιος ο ρόλος του design και τι μερίδιο τους αναλογεί για την επιτυχία ενός προϊόντος ή μιας εταιρείας;
 
Για αρχή είναι χρήσιμο να πούμε ότι το branding σαν όρος σημαίνει διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικούς ανθρώπους. Για κάποιους σημαίνει “σχεδιάζω λογότυπα“ και για άλλους “δημιουργώ την ουσία ενός brand”. H ουσία του brand είναι αυτή που το διαφοροποιεί από τον ανταγωνισμό του και που τελικά αποδίδει την όποια αξία υπόσχεται στο κοινό του. Αυτά αποτελούν τον πυρήνα του brand και το σχεδιαστικό κομμάτι είναι το περιτύλιγμα που θα το κάνει ελκυστικό στους εν δυνάμει αγοραστές του. Αν λοιπόν δεν στήσουμε από την αρχή σωστά τον πυρήνα και επικεντρωθούμε στο περιτύλιγμα, μένουμε με ένα άδειο τσόφλι, το οποίο μπορεί να είναι πολύ όμορφο να το βλέπεις, αλλά αν συγκρουστεί με ένα πιο καλά μελετημένο ανταγωνισμό, θα κάνει αυτό που συνήθως κάνουν τα τσόφλια και θα σπάσει.
 

Πόσο εύκολο, ή δύσκολο, αλλά και πώς μπορούμε τελικά να δημιουργήσουμε μια οπτική επικοινωνία που να αποδίδει πέρα από υποκειμενικές προτιμήσεις;

Αυτό είναι ένα δύσκολο σημείο για τους περισσότερους επιχειρηματίες, ειδικά στο χώρο των μικρών επιχειρήσεων. Πολλοί από αυτούς είναι αρκετά συνδεδεμένοι με το προϊόν τους και δυσκολεύονται να διαχωρίσουν την υποκειμενική τους ιδέα για το πως θα έπρεπε να είναι από το τι είναι το πιο χρήσιμο και πιο αποδοτικό. Από τη μεριά του σχεδιαστή το υποκειμενικό στοιχείο βρίσκεται συνήθως με τη μορφή της προσωπικής γραφής η οποία μπορεί να ξεπερνά και τελικά να μην καλύπτει την ουσιαστική ανάγκη του πελάτη. Και στις δυο περιπτώσεις, η υποκειμενική προτίμηση εμποδίζει τον σχεδιασμό από το να πετύχει τον πραγματικό του στόχο, ο οποίος θα έπρεπε να είναι το να τοποθετήσει το προϊόν σε ένα συγκεκριμένο σημείο στην αγορά, ανάλογο με τον ανταγωνισμό και το κοινό του.
 

Στο πλαίσιο του 3ου Graphic Stories Cyprus υλοποιήσετε ένα εργαστήριο με θέμα τη δημιουργία ενός Brand Core Manual. Ποια είναι τα οφέλη από την πλευρά του σχεδιαστή και ποια από την πλευρά του πελάτη σε σχέση με τη δημιουργία ενός οδηγού για κάθε brand, ενός Brand Core Manual δηλαδή;
 
Όπως αναφέραμε και παραπάνω, το να ορίσουμε τον πυρήνα ενός brand είναι το πρώτο και το πιο σημαντικό βήμα στην δημιουργία του. Το να αναζητούμε την ουσία των πραγμάτων και να μην μένουμε στην επιφάνειά τους, είναι κάτι που έχει εφαρμογές σε όλα τα σημεία της ζωής μας. Από τις σχέσεις μας, στον τρόπο που διαπλάθουμε τον χαρακτήρα μας, στο πως μεγαλώνουμε τα παιδιά μας. Στη θεωρία τουλάχιστον κανένας από εμάς δεν θα παραδεχόταν ότι είναι ικανοποιημένος με το επιφανειακό και το εφήμερο. Για εμάς είναι φυσικό αυτό που προσπαθούμε να πετύχουμε στη ζωή μας, να προσπαθούμε να το εφαρμόσουμε και στη δουλειά μας. Η ιδέα του Brand Core Manual είναι το πως μπορούμε να εμβαθύνουμε στην ουσία ενός brand και να το χτίσουμε σε μια σταθερή βάση, με γερά θεμέλια.
 

Έχοντας συμμετέχει ως ομιλητής σε πολλά Συνέδρια ανά τον κόσμο, ποια η εμπειρία που αποκόμισες από τη διοργάνωση του 3ου Συνεδρίου Σχεδιαστών Οπτικής Επικοινωνίας, Graphic Stories Cyprus και ποια πιστεύεις ότι είναι τα οφέλη του προς το κοινό που παρακολουθεί αυτού του είδους τις διοργανώσεις;
 

Όπως λένε και οι Αγγλοσάξονες, no man is an island. Τα περισσότερα από τα ανθρώπινα επιτεύγματα έχουν συμβεί μέσα από την επαφή και την συνεργασία. Για εμάς είναι πάντα ευχάριστο να ερχόμαστε σε επαφή με δημιουργικούς ανθρώπους, είτε είναι σχεδιαστές είτε όχι, και να ανταλλάσσουμε γνώση και ιδέες. Αυτό που είναι σημαντικό σε τέτοιου είδους διοργανώσεις είναι η ανταλλαγή αυτή να γίνεται με τρόπο που να εμπνέει και να ανοίγει νέους ορίζοντες. Για εμάς το 3ο Συνέδριο Σχεδιαστών Οπτικής Επικοινωνίας, Graphic Stories Cyprus ήταν η ευκαιρία να δούμε παλιούς φίλους και να κάνουμε νέους, να γνωρίσουμε αξιόλογους δημιουργούς και να μεταφέρουμε τη γνώση μας σε όποιον την χρειαζόταν. Δεν θα μπορούσαμε να ζητήσουμε περισσότερα!
 


Ζείτε σε ένα υπέροχο και πολύ αγαπημένο μέρος της Ελλάδας, αφού έχω περάσει τα περισσότερα από τα καλοκαίρια μου ως παιδί εκεί, στην Κρήτη. Πόσο εύκολη ήταν η απόφαση να φύγετε από την Αθήνα και να ζήσετε στο νησί; Πόσο έχει επηρεάσει την ποιότητα της ζωής σας η απόφαση αυτή;
 
Το να ζεις σε ένα τόπο όπως είναι η Κρήτη έχει τεράστια οφέλη ως προς το επίπεδο και την ποιότητα της ζωής. Μετά από 15 περίπου χρόνια που είμαστε εδώ, δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε κάποιο άλλο μέρος που θα προτιμούσαμε να ζούμε. Όσο αφορά τη δουλειά μας όμως, το να λειτουργείς σε μια επαρχιακή αγορά έχει μειονεκτήματα, που αν τα αφήναμε θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τόσο το επίπεδο της δουλειάς μας όσο και την ικανοποίηση που παίρνουμε από αυτή. Ευτυχώς για εμάς, ο υπέροχος κόσμος του internet και τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας, εκμηδενίζουν τις αποστάσεις και μας δίνουν τη δυνατότητα να κινούμε τη δουλειά μας σε αγορές πολύ μακριά από το νησί μας.
 

Πόσο εύκολο ήταν το εγχείρημα να στηθεί ένα δημιουργικό γραφείο στο νησί, να το αποδεχτεί θερμά ο κόσμος, η τοπική κοινωνία , να θελήσουν να εξελίξουν την εικόνα των προϊόντων τους και τελικά να σας εμπιστευτούν;
 
Για καλό ή για κακό, οι μικρότερες κοινωνίες λειτουργούν σε ένα μεγάλο βαθμό σε προσωποκεντρικό επίπεδο. Το να είσαι γνωστός στην τοπική κοινωνία, πολλές φορές μπορεί να είναι πιο σημαντικό από το να είσαι καλός σε αυτό που κάνεις. Επίσης σε επαρχιακές αγορές οι επιχειρηματίες μπορεί να είναι αρκετά πιο αρνητικοί σε νέες ιδέες και πρακτικές, με τη λογική ότι “αφού το κάναμε έτσι τόσο καιρό γιατί να το αλλάξουμε?” Από την αρχή που ήρθαμε στην Κρήτη προσπαθήσαμε να μην εγκλωβιστούμε στις συνήθειες τις τοπικής αγοράς και χρησιμοποιούσαμε σαν αντίμετρο αρχικά την αγορά της Αθήνας και στη συνέχεια κα του υπόλοιπου κόσμου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην χρειαστεί να προσαρμόσουμε τις ιδέες και τις πρακτικές μας και τελικά να προσελκύσουμε το ανάλογο κοινό από την Κρήτη που μπορούσε να τις εκμεταλλευτεί και να τις εξαργυρώσει.
 

Έχοντας διακριθεί αλλά και βραβευθεί πολλές φορές για τις δουλειές σας στο χώρο της οπτικής επικοινωνίας, ποια πιστεύεις ότι είναι η σημασία - αξία των βραβείων και διακρίσεων όσον αφορά το προϊόν και τον πελάτη, πέρα από την προσωπική φιλοδοξία του σχεδιαστή;
 
Το πρώτο χρήσιμο χαρακτηριστικό ενός βραβείου είναι η δημιουργία αξιοπιστίας για τον σχεδιαστή. Αν και είναι αρκετά σχετικό το κατά πόσο ένα βραβευμένο σχέδιο είναι πάντα κατάλληλο για το σκοπό για τον οποίο σχεδιάστηκε, το βραβείο εγκυροποιεί τον σχεδιαστή. Επίσης τα βραβεία βοηθούν τις δουλειές μας να ταξιδέψουν πιο μακριά και να ιδωθούν από περισσότερα μάτια. Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε το κομμάτι όχι τόσο της φιλοδοξίας, αλλά της ματαιοδοξίας που ο κάθε δημιουργικός άνθρωπος, περισσότερο ή λιγότερο κρύβει μέσα του! Μπορεί να είμαστε σχεδιαστές και η δουλειά μας να έχει εφαρμοσμένο χαρακτήρα, στο βάθος όμως είμαστε καλλιτεχνικές φύσεις που αποζητούν το χειροκρότημα και την αποδοχή. 




Το πελατολόγιο σας δεν περιορίζεται μόνο εντός των συνόρων αλλά επεκτείνεται και σε χώρες του εξωτερικού. Μήπως τελικά το εξωτερικό δεν είναι η μόνη λύση όταν στην Ελλάδα υπάρχουν τόσα όμορφα μέρη να ζήσει κανείς και να μπορεί να συνεργάζεται με το εξωτερικό;
 
Με τα μέσα που έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας, και σε σχέση πάντα με το επάγγελμά μας, δεν υπάρχει κανένας λόγος να μετακομίσεις σε άλλη χώρα, μόνο για να έχεις δουλειά εκεί. Το δύσκολο κομμάτι είναι το να κάνεις τους ανθρώπους από την άλλη άκρη της γης σε εμπιστευθούν, όχι τόσο εσένα αλλά την όλη ιδέα της εξ αποστάσεως συνεργασίας. Εμείς μπορεί να ξέρουμε ότι είμαστε καλοί άνθρωποι και ότι δεν πρόκειται να κοροϊδέψουμε ποτέ κανένα, όμως κάποιος που έρχεται σε επαφή μαζί μας δεν το ξέρει αυτό και είναι λογικό να νιώθει ανησυχία, ειδικά όταν τα ποσά που καλείται να προκαταβάλει δεν είναι της τάξης των 50 ή 100 ευρώ. Για αυτό το κομμάτι της επικοινωνίας είναι πολύ σημαντικό, είτε γίνεται μέσω email, είτε ζωντανά μέσω skype ή τηλεφώνου.
 

Μιλώντας για διακρίσεις, ένας τομέας στον οποίο το γραφείο σας έχει σημαντική παρουσία και αναγνώριση διεθνώς είναι αυτός της σχεδίασης συσκευασίας προϊόντων. Πόσο σημαντικός είναι ο τομέας της συσκευασίας για το design και σε ποιο βαθμό θεωρείτε ως πρόκληση για έναν σχεδιαστή να ασχοληθεί με αυτόν;
 
Ένα χαρακτηριστικό του χώρου της οπτικής επικοινωνίας είναι ότι έχει πάρα πολλά παρακλάδια, αρκετά διαφορετικά μεταξύ του και με ετερόκλητες εφαρμογές. Με τι καταλήγει να ασχοληθεί ο καθένας από εμάς, έχει να κάνει με την προτίμηση, την τύχη αλλά και τις συνθήκες. Για παράδειγμα σε παλιότερα χρόνια, ένα μεγάλο ποσοστό της δουλειάς του γραφείου μας είχε να κάνε με τον σχεδιασμό περιοδικών και εντύπων. Με την άνοδο των ψηφιακών εφαρμογών και ως εκ τούτου την μείωση της έντυπης ύλης, μετακινήσαμε την προσοχή μας σε άλλες εφαρμογές. Αυτό συνέπεσε με την περίοδο που στην Ελλάδα πολλά προϊόντα όπως το λάδι και το μέλι βγήκαν στην αγορά από μικρότερους παραγωγούς, γεγονός που πυροδότησε την άνθηση του Ελληνικού packaging design. Για εμάς ο σχεδιασμός συσκευασιών έχει ενδιαφέρον γιατί αφορά ένα αποτέλεσμα που τελικά παίρνεις στα χέρια σου και αποτελεί μέρος της καθημερινής σου ζωής και αισθητικής.
 

Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια του δημιουργικού γραφείου SpirTo και φυσικά το όραμα του καθενός σας ως σχεδιαστές;
 
Έχουμε την χαρά και την τιμή στα 15 χρόνια που έχουμε το γραφείο μας, να έχουμε δει τη δουλειά μας να διακρίνεται, να ταξιδεύει σε μέρη μακρινά και να γίνεται αποδεκτή από ένα ευρύ κοινό. Δεν μπορούμε να δούμε στο μέλλον κάτι με το οποίο δεν έχουμε ήδη ανταμειφθεί, και για αυτό το λόγο δίνουμε σαν γραφείο και σαν άνθρωποι πολύ σημασία στο παρόν. Στο να μπορούμε να ευχαριστιόμαστε αυτό που κάνουμε και να δίνει νόημα στο γιατί ξυπνάμε κάθε πρωί και πάμε στη δουλειά. Στο να μπορούμε να αποδίδουμε αξία στους ανθρώπους που μας εμπιστεύονται και να τους βλέπουμε να πετυχαίνουν. Στο να μπορούμε να μεταδίδουμε τη γνώση και την εμπειρία που έχουμε μαζέψει μέσα στα χρόνια σε όποιον θέλει και μπορεί να κάνει το όνειρο πραγματικότητα. Για εμάς είναι πολύ σημαντικό να νιώθουμε και να βλέπουμε ότι αυτό στο οποίο έχουμε επιλέξει να επενδύσουμε τουλάχιστον το ένα τρίτο της καθημερινότητάς μας, έχει να προσφέρει κάτι όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο, αλλά και στην βελτίωση της ποιότητας της ζωής όσων έρχονται σε επαφή με αυτό.




Graphic Designer | aggeliki.mk@gmail.com 
"Πολίτης της Κυριακής" | "Παράθυρο" 08.10.17
 #Γραφιστορίες #111

Comments

Popular

Ωκεανός Νημάτων: Μια Συνύπαρξη Μόδας, Τέχνης και Θαλάσσιας Προστασίας

Κύπρος και Ελλάδα εκπροσωπούνται δυναμικά στο World Industrial Design Conference (WIDC) 2024 από το Graphic Stories

Βράβευση του Graphic Stories Cyprus στα Cyprus Responsible Business Awards 2023 για το project "Save & Share"